Het Zwitserse onderzoeksinstituut ART (Agroscope Reckholz-Tänikon) presenteerde dit voorjaar een berekening waarin het vaststelde wat de meeste tijdsparende transportoplossing is voor de maïsoogst. Het ART richt zich natuurlijk op de biogasbedrijven in Duitsland die steeds meer mais van steeds grotere afstand halen. Maar ook de intensievere melkveebedrijven zorgen voor meer maistransport.
Uit de berekeningen blijkt, dat als de transportafstand niet groter is dan 8 kilometer, het zogenaamde ‘parallel vervoeren’ het gunstigst is. Dat betekent simpelweg dat de trekkers met kiepers of silagewagens heen en weer rijden. Als de afstand groter wordt is vrachtwagens inzetten het devies. Met een bunkerhakselaar gebruik je de mankracht het best. Je spaart dan immers twee man uit die met de kiepers of overlaadwagens rijden. De voorwaarde is wel dat de omstandigheden het toelaten, want de hakselcapaciteit gaat om laag omdat de hakselaar zelf moet lossen.
Parallel hakselen, overlaadwagen, shuttle en bunkerhakselaar
ART maakte een vergelijking tussen het zogenaamde paralleltransport, gebruik van een overlaadwagen en een stortbak met transportband om vanuit de kiepers of silagewagens de vrachtwagen te vullen. Voor de twee laatste methoden geldt dat er twee combinaties onder de hakselaar moeten om te zorgen dat de hakselaar niet stil valt. Dat is dan ook het uitgangspunt bij de vergelijking omdat de hakselaar de duurste machine in de hakseltrein is. De transportband moet door een extra persoon bedient worden. Die persoon kan zijn tijd niet efficiënt inzetten omdat hij telkens wachttijden heeft. Bij gebruik van een transportband is de vrachtwagen overigens sneller gevuld. Hakselen met overlaadwagens of ‘shuttles’ komt qua benodigde mankracht net iets efficiënter uit de bus.
Transportcapaciteit
Het gaat niet alleen om de hoeveelheid mais die je met een bepaalde hoeveelheid mankracht kunt oogsten en transporteren, maar ook om de capaciteit, vooral als er slecht weer dreigt. Qua capaciteit doen de transportband en de overlaadwagen niet voor elkaar onder. De band heeft iets meer capaciteit dan de overlaadwagen omdat het vullen van de vrachtwagen sneller gaat. Bij 25 kilometer ligt ook het omslagpunt waarop met een bunkerhakselaar de capaciteit groter is dan met paralleltransport.
Individuele metingen en gestandaardiseerde data
In het onderzoek zijn alle metingen op individueel niveau gedaan. Dat betekent dat per onderdeel van de hakseltrein de benodigde tijden voor laden, lossen en transport zijn gemeten. In de uiteindelijke vergelijking is de situatie omgerekend naar gestandaardiseerde omstandigheden. Daarbij is het perceel rechthoekig, vijf hectare groot en de opbrengst 50 ton product met 35 procent drogestof. De hakselaar heeft een capaciteit van 120 ton product per uur. Ook de rijsnelheden zijn gestandaardiseerd. Bij hakselen ligt die bijvoorbeeld op vier kilometer per uur. Er is gerekend met een overlaadwagen van 30 kuub. Kiepwagens van 40 kuub en vrachtwagens van 60 kuub.
